Tedbir Nafakası Nasıl ve Ne Zaman Talep Edilmelidir?
Boşanma davalarında gerekli görülen tedbirler bazı durumlarda tarafların talebi bazen ise davaya bakan hakim tarafından resen alınacaktır. Geçici tedbir nafakası da işte bu tedbirlerin başında gelmektedir. Öncelikle belirtmek gerekmektedir ki, geçici tedbir nafakası verilmesi için talepte bulunma zorunluluğu bulunmamaktadır. Yani taraflar bu konuda talepte bulunmasalar bile hakim resen tedbir nafakası kararı verebilir. Kural olarak tedbir nafakası davanın başından itibaren karar kesinleşinceye kadar hüküm altına alınacaktır.
Geçici tedbir nafakasına karar verilebilmesi için tarafların kusurlu olup olmamalarının hiçbir önemi bulunmamaktadır. Yani kusur geçici tedbir nafakası açısından bir kriter değildir. Kişiler boşanmada tam kusurlu olsalar bile geçici tedbir nafakasına hak kazanabileceklerdir. Ancak bu yoksulluk nafakası ile karıştırılmamalıdır. Yoksulluk nafakası açısından kusur önemli bir unsurdur. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2012/4470E. ve 2012/7616 sayılı ilamında da belirtildiği üzere:
- “….Davacı, boşanma davasıyla birlikte tedbir nafakası talep etmiş, mahkemece; "müşterek yaşamdan davacının kaçındığı, haklı bir sebep bulunmadığı halde evi terk ettiği, bu sebeple tedbir nafakası talebinin yerinde görülmediği" gerekçesiyle bu isteği reddedilmiştir….Yasada, önlem için "kusur" unsuruna yer verilmemiştir. Başka bir ifade ile tarafların kusur durumu hiçbir şekilde tedbir nafakası takdirine etkili bir unsur değildir..”
Geçici tedbir nafakasına ilişkin genel açıklamalarımız bu şekilde olmakla birlikte boşanma ve ayrılık davasında kişi eğer geçici tedbir nafakası istemiyorum demişse ya da dava dilekçesinde geçici tedbir nafakasına ilişkin bir talep yoksa sonradan geçici tedbir nafakası istenebilmesi mümkün müdür? Sorusu akla gelmektedir.
ÖNCEDEN TALEP BULUNMAMASINA RAĞMEN SONRADAN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İSTENEBİLİR Mİ?
Bu noktada Yargıtay eşlerin birbirlerine ve çocuklarına karşı bakım, barınma, gözetme yükümlülüklerinin sürekli yinelenen yükümlülükler olmasından ötürü daha sonra da bu yönde istekte bulunulabileceği görüşündedir. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2014/11506E. ve 2014/22744 sayılı ilamına göre:
- “..Davacı kadın dava dilekçesinde kendisi ve çocukları için nafaka talep etmediğini belirtmiş, 24.12.2013 tarihli celsede ise tedbir nafakası talebinde bulunmuştur. Mahkemece tedbir nafakalarına bu tarihten itibaren hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde dava tarihinden itibaren hükmedilmesi doğru değil ise de; bu yön yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün bu bölümlerinin düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir. (HUMK.md.438/7)..”
Yukarıda yer verilen Yargıtay ilamından da açık bir şekilde anlaşılacağı üzere sonradan istekte bulunulması önünde hukuken bir engel bulunmamaktadır. Ancak her ne kadar yukarıda tedbir nafakasının kural olarak dava tarihinden itibaren başlaması gerektiğini belirtmiş olsak da sonradan yapılan talepler üzerine geçici tedbir nafakasına hükmedilmesi halinde istek tarihinden itibaren nafakanın başlatılması gerektiği unutulmamalıdır.
FERAGAT HALİNDE SONRADAN TALEP EDİLEBİLİR Mİ?
Yine aynı şekilde kişiler tedbir nafakası isteminden feragat etmiş olabilirler. Feragat etmiş olmalarına rağmen sonradan geçici tedbir nafakasına ihtiyaç duyup talepte bulunabilirler. Bu durumda da feragat tarihinden değil, yeni istek tarihinden itibaren tedbir nafakasına karar verilmelidir. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 12/12/2005 tarihli 2005/17392 sayılı ilamında da belirtilmiş olduğu üzere:
- “…davacı kadın vekili … günlü oturumda davacı kadın için tedbir nafakası isteminden feragat ettiğini açıklamıştır. Davacı kadın vekili daha sonra 12.08.2004 günlü dilekçe ile tedbir nafakasına ihtiyaç bulunduğundan bahisle davacı kadın yararına tedbir nafakası takdir edilmesini istemiştir. Dosya kapsamından davacı kadının malvarlığı ve geliri bulunmadığı anlaşılmakla davacı kadın yararına istem günü olan … tarihinden itibaren başlayacak biçimde uygun miktar tedbir nafakası verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru bulunmamıştır..”
O halde geçici tedbir nafakası isteminden feragat edilmiş olması halinde de sonradan ihtiyaç durumunun doğması üzerine yeniden tedbir nafakası talep edilebilecektir. Tek dikkat edilmesi gereken tedbir nafakalarının hangi tarihten itibaren başlayacak olduğudur.
TEDBİR NAFAKASI HANGİ MAHKEMEDEN İSTENMELİDİR?
Geçici tedbir nafakasının boşanma veya ayrılık davasına bakmakta olan mahkemeden istenmesi esastır. Çünkü boşanma veya ayrılık davası açıldıktan sonra gerekli bütün tedbirleri alma görevi artık o mahkemeye düşmektedir. Bazen başka mahkemelerden de geçici tedbir nafakası talepli başvurularda bulunulduğu görülse de böyle bir durumla karşı karşıya kalınması halinde söz konusu dosyanın boşanma davası ile birleştirilmesi gerekmektedir.
TALEP EDİLEN NAFAKA MİKTARINDAN FAZLASINA KARAR VERİLEBİLİR Mİ?
Hakim tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Örneğin kişi 200-TL tedbir nafakası talep etmişse hakim 300-TL tedbir nafakasına karar veremez. İstek aşılarak karar verilmesi bozma sebebi olarak kabul edilecektir.
Yasal Uyarı: İşbu makale başka bir internet sitesinde ancak makalenin yer aldığı internet adresi linkini içeren aşağıdaki ifadeye yazının başında veya sonunda belirgin bir şekilde yer verilmesi şartıyla yeniden yayımlanabilir veya basılabilir.
